“Маёнтак рыбы”
Мінск: “Каўчэг”
Пра кнігу:
“Маёнтак рыбы” — вітражная кніга пра жыццё на сялібе, наўмысная ізаляцыя дзеля творчасці, чыстага подыху, яскравага бачання. Гэта кніга пра містыку, вусціш, фобіі, доўгавалосых дзяўчын, пра цела і пра жыццё вакол адной асобы.
Пра аўтара:
Аляксандар І. Бацкель — пісьменнік, аўтар раману “Мімікрыя. Даследаванне чатырох стыхій на прыкладзе чатырох летуценнікаў”, жыве на сялібе, якая засталася яму ў спадчыну, вучыўся на гістфаку БДУ, некалькі год спрабаваў уладкавацца ў сталіцы, цяпер жыве далёка ад цывілізацыі, прысвяціўшы сябе творчасці, экаежы і экапітву. Уласны блог: backel.livejournal.com
коткі
адзін малады чалавек, канчатковы рамантык, па-свойму вар'ят, з класічным псіхічным наборам сіндромаў, звязаных з галавою і ўспрыманнем свету, трапіўшы на пастаноўку адной ня натдта трывіяльнай п'есы, канчаткова й незваротна закахаўся ў маладую акторку спадарыню Ф.
каханне вылілася ў маладога чалавека ў неверагоднае жаданне хадзіць на ўсе пастаноўкі з гэтай акторкай, і, па магчымасці, пакідаць ёй падарункам, альбо перад грымёрнай, альбо перад дзвярыма кватэры, маленькае кацяня.
трэба сказаць, што спадарыня Ф. была з таго сорту жанчын, якія здольныя плакаць, калі бачаць сацыяльную рэкламы пра кінутых дзяцей, альбо калі фільм заканчваецца на мінорнай ноце, калі бачаць пакалечанага сабачку. таму зразумела, што ўсе гэтыя кацяткі, якіх яе прыхільнік браў у пітомніку (прадстаўляючыся валанцёрам дабрачыннай арганізацыі аб дапамозе хатнім жывёлкам) акурат апыналіся ў кватэры тэатральнай акторкі Ф.
кожны новы тэатральны сезон для спадарыні Ф. набліжаўся як бачанне неспасцігальнай, невыратавальнай, захопніцкай дзейнасці кашэчых. яна не ведала куды іх рассоўваць, сваякі даўно адмовіліся, сябры разбегліся, а котак у кватэры станавілася ўсё болей і болей. некалькі разоў аматара тэатру лавілі міліцыянеры, але доказаў не ставала, каб увогуле пазначыць ягоныя дзеянні як пераслед жанчыны.
час ішоў, котак у кватэры болела, тэатральная акторка пераехала ўва ўласны дамок пад Менскам, рассяліла котак па пакоях, якія тыя вельмі хутка абадралі й памецілі. але што магло спыніць усе гэтыя шалёныя падарункі, калі прыхільнік спадарыні Ф. увасабляў сваё каханне і бачанне сваёй музы менавіта праз кашэчую ласку, праз мяккасць кашэчых лапах, праз муркатанне й казытанне маленькіх вусікаў на цудоўнай пысцы.
акторка спраўна, як па гадзінах раз на тыдзень, альбо на два, атрымлівала кацяня, нават нягледзячы, што ў тэатры ўжо не працуе, але ўвесь свой час выдаткоўвае на кармленне, догляд і прыбіранне за коткамі, якіх стала настолькі шмат, што спадарыня Ф. вымушаная жыць, есці і спаць на верандзе, сама не адпачнуўшая, нямытая, прапахлая коткамі.
і аднойчы котак на ганку перасталі пакідаць. і спадарыня Ф. зразумела, што больш у свеце яе ніхто не любіць.
ікра
калі я вучыўся ў БДУ, першы год я пражыў у інтэрнаце, але потым перабраўся ўва ўласную здымную кватэру, якую з пераменным поспехам здаваў па пакоях іншым студэнтам, а ў лепшыя часы жыў адзін і з дзяўчынаю.
была ў мяне на другім курсе такая дзяўчына, смешная, вясёлая, бацькі яе былі заможныя, не роўня маім, ды й брат у яе быў спартсмен — веславанне, месцы займаў у сусветных спаборніцтвах. зразумела, што я ёй мог даць толькі самае шчырае каханне і больш нічога, бо ўсё астатняе ў яе было, нават жыла ў цэнтры Менска, акурат па-над крамаю Панарама, у доме, што каля Свіслачы.
і вось так сталася адной дажджлівай восеньскай раніцай, што яна прачнулася ў маёй кватэры цалкам прастуджаная, але я ўжо быў на лекцыі, і пасля вучобы мусіў ехаць на другую змену на працу, падпрацоўваў афіцыянтам-бармэнам не скажу дзе.
звоніць яна мне, хрыпіць у слухаўку, кажа, што дадому не паедзе, вельмі далёка, тэмпература ў яе, будзе ачуньваць у мяне, и першае, самае неабходнае, што я абавязаны набыць і ўвечары прывезці — бляшанка чырвонай ікры, чатыры пакеты Тэрафлю, асобна анальгін і што-небудзь з мятна-ментолавых пігулак для горла.
ладна, я нічому не здзівіўся, нават бляшанка ікры неяк прайшла праз маё разуменне, прывёз я ўсё гэта дадому, аддаў ёй, і, перш чым распакаваць пакупкі, яна адразу адчыніла ікру й лыжкай пачала есці яе і распавядаць, што ў ейнай сям'і такая завядзёнка — калі хтосьці хварэе, абавязкова набываюць яму бляшаную кансерву чырвонай ікры, такім чынам хвораму чалавеку нашмат лягчэй перанесці хваробу.
я ёй не сказаў, што за сваё жыццё тройчы каштаваў гэты далікатэс, і гэтыя моманты адбываліся акурат на Новы год, калі назбіраных грошаў хапала каб адну баначку ікры размазаць па нарэзаным багеце, альбо вельмі тонка парэзаным батоне з маслам, і на кожнага хапала роўна па паўтары бутэрброды. і я ёй не сказаў, што пазычыў грошы ў свайго зменшчыка каб набыць ёй ікру. яна, як дзяўчына ў якой з дзяцінства ёсць усё, што трэба, ніякім чынам не ацэньвала мае паступкі, мае дзеянні, для яе ўсё было натуральным, як мае быць.
праз некалькі тыдняў я атрымаў разлік, пайшоў у краму, набыў кансерву чырвонай ікры, і, пакуль нікога не было дома, з’еў яе лыжкаю, запіваючы півам. было салёна, але неверагодна смачна.
прайшло не так шмат часу пасля тых першых уражанняў вакол ікры, як я знайшоў рэцэпт, які не толькі замяняе смак чырвонай ікры, але гэты рэцэпт па-сапраўднаму вельмі смачны, і даволі эканомны. фаршмак: адзін слаба салёны селядзец, тры морквы, чатыры плаўленыя сыркі “Дружба”, 250 г. слівачнага масла — усё гэта перакручваецца ў старой, вельмі старой мясарубцы, перамешваецца і падаецца намазаным тонкім слоем на белым хлебе
рот
жывуць у горадзе дзве дзяўчыны, старыя сяброўкі, аматаркі піва й дыскатэк. жывуць яны разам вельмі ладна, ніколі не сварацца, у здымнай дзвюхпакаёўцы завялі котку, прыдбалі разам вялікі тэлевізар, па вечарох хлопцаў дадому водзяць, па чарзе ванны пакой займаюць, у моманты жарсцяў музыку гучней уключаюць, потым усе разам глядзяць фільм, п'юць піва, гутараць, смяюцца, жартуюць. абедзве дзяўчыны вельмі мілыя, адна, праўда, крыху больш прыгажэйшая, затое другая разумнейшая. яны ўвасабляюць сабою маладое пакаленне беларусаў, якія не маюць недасяжных мараў, планаў і яшчэ чагосьці такога, на што трэба будзе выдаткаваць звыш дадзеных сіл. галоўнае, каб быў стабільны заробак, каб хлопец быў нармальны, бо апошні хлопец тую, што прыгажэйшая пабіў, і паставіў ёй на цэлы месяц пад вокам сіняк, ёй было вельмі крыўдна праз гэта, але яна ўсё роўна не магла хлопца кінуць, пакуль той сам не знік.
дзяўчаты доўга рыхтаваліся да гэтага вясёлага дня — дня нараджэння, які яны адзначаць у адзін дзень, бо розніца між іхнымі нараджэннямі — тры дні.
знялі невялікі катэдж, запрасілі роўна дванаццаць гасцей, з каторых ведалі толькі чатырох, бо астатнія восем — гэта сябры гасцей. такім чынам атрымліваліся чатыры дзяўчыны запрошаныя разам са сваімі хлопцамі, у дадатак два вольныя хлопцы і плюс яшчэ два, на ўсялякі выпадак, бо сяброўкі ж надта вясёлыя, і ім хацелася б сапраўднага свята.
ну вось, госці сабраліся, перазнаёміліся, вядучы, ён жа й дыджэй, разварушыў й напаіў, прыгажосць свеціць у вокны, прыгажосць свеціць праз вокны, прыгажосць паўсюль.
першаю вырашыла праявіць ініцыятыву сяброўка якая разумнейшая, яна адразу адзначыла для сябе трох хлопцаў і вырашыла прамацаць глебу, хто з іх ёй больш цікавейшы, і каму яна больш да спадобы.
дзяўчына, што больш прыгажэйшая, засталася з адным хлопцам, які падаваўся ёй незразумелым і ня надта прывабным, але пасля выпітага, і ён падыдзе. прыйшла дзяўчына, села побач з незразумелым барадатым хлопцам, і ня ведае, як бы так адчыніць рот каб адразу пагутарыць нармальна.
і тут трэба заўважыць, што дзяўчаты, а на тое яны й сяброўкі, былі падобныя адна на адну праз тое, што калі хваляваліся, альбо не ведалі як сябе паводзіць, замест дзявочага какецтва, альбо цнатлівай чырвані на шчочках, яны пачыналі мацюкацца праз кожнае слова, пачуць такое было нясцерпным, асабліва для маладога чалавека.
і вось, свята, вечар, усе выпілі й пачуваюцца як мае быць, сяброўкі з хлопцамі разбегліся па цёмных куточках і пакойчыках на другім паверсе, вось свабодныя хлопцы, усе яны жадаюць камунікаваць не проста так, і нават гутарку на дадзены момант успрымаюць як штосьці ўводнае, як прадмову да кнігі.
дзяўчына, што прыгажэйшая, паварочваецца да хлопца тварам, усміхаецца, пацягваецца і кажа: “ну блядзь я сёння заябалася гэтае паці хуярыць!”
дзяўчына, што разумнейшая, седзячы, аточаная трыма хлопцамі, нічога больш разумнага не знайшла як прамовіць: “ну што, пацаны, ахуенны вечар? вадзяра нармальна заходзіць?”
хлопец адразу крыху працверазеў і прамовіў прыгажэйшай: “а ты ведаеш, што ў цябе вельмі брудны рот? бруднейшы за любую сметніцу!” і застаўся сядзець, пакурваючы цыгарылку.
тры хлопцы не мелі эстэтычных густаў, і проста ўтрох засмяяліся, зарагаталі і пачалі шчупаць разумнейшую.
прыгажэйшая адразу пакрыўдзілася, і нават, упершыню ў жыцці па-сапраўднаму засмуцілася, але ненадоўга, бо пераключылася на кампанію якая рагатала.
на наступны дзень, разумнейшая сяброўка, стоячы пад душам разам з прыгажэйшаю сяброўкаю казала: “а я табе што гаварыла, стромны ён, барадаты нейкі, і з гальштукам, выдае на нейкага інтэлігента, нахуй такія патрэбны, вунь з нармальнымі хлопцамі пазнаёміліся, а той увесь вечар так і прасядзеў з сухастоем, напэўна! ха-ха-ха!”
барадаты хлопец з дзяцінства выхоўваўся бабуляю, якая казала: “унучак, хто б што табе ні казаў, але калі ад дзяўчыны чуеш мацюкі, ведай, што рот у яе брудны, у такі рот ані ежы не пакладзеш, ані пацалуеш у вусны”.
і сапраўды, думаў хлопец, магчыма шмат разоў сказаць дзяўчынцы, што яны мацюкаецца і гэта кепска, але крыўдуюць усе толькі на “брудны рот”, бо вельмі яскрава яго ўяўляюць, свой рот, які яны так даглядаюць, чысцяць у ім зубы, наносяць на вусны памаду, усміхаюцца ім, а ён аднойчы апынаецца брудным.